Suro

Istilah suro sing wis suwe dikenal masyarakat Indonesia mligine wong Jawa asale saka tembung 'ashura (Arab) sing artine kaping sepuluh (tegese tanggal 10 ing sasi suro). Istilah iki banjur digunakake minangka wulan wiwitan kanggo petungan ing takwim basa Jawa. Dene ing Islam, istilah suro, sing dimangerteni mayoritas masyarakat Islam, yaiku wulan Muharram. Muharram minangka wulan sing wis dikenal wiwit sadurunge Islam. Banjur wiwit jaman Nabi nganti Umar Ibnu Khattab resmi ditetepake minangka kalender Islam permanen.

Sacara etimologis, Muharram tegese wulan sing diutamakake lan dimuliakake. Makna basa iki ora bisa dipisahake saka kasunyatan empiris lan simbolis sing ana ing sasi kasebut, amarga Muharram kebak macem-macem prastawa sajarah, loro kenabian lan apostolik. Muharram minangka momen sejarah sing kebak makna. Iki diarani amarga macem-macem acara penting ing proses sajarah nglumpukake ing sasi kasebut.

Sawetara acara penting sing ana hubungane karo Suro, contone acara para Nabi lan Rasul Allah. Nabi Adam AS. Tobat ditampa nalika isih ana ing swarga lan nalika iku Adam lan Hawa nyembah marang Panjenengan. Kanjeng Nabi Idris angsal drajat ingkang luhur amargi sikap asih dhateng sesami. Nabi Isa nampa peparing Taurat nalika ana ing bukit Tursina (Sinai). Nabi Nuh dipun lindungi saking bahaya banjir sesarengan kaliyan umatipun ingkang taat. Nabi Ibrahim nyingkiri bebaya geni lan fitnah raja Namrud. Nabi Yusuf dibebasake saka kuwasane ratu Mesir amarga tuduhan laku jina karo Dewi Zulaicah. Nabi Ya'qub waras penyakit mripat amarga nangisi Yusuf putrane sing wis suwe ilang. Nabi Yunus bisa metu saka wetenge iwak hiu, minangka papan pandhelikan nalika dioyak-oyak dening kaume. Nabi Sulaiman pikantuk kraton ingkang endah. Nabi Dawud diresiki saka kabeh dosane. Nabi Musa slamet saka mburu Fir'aun lan bangsane (bani Israil). Kanjeng Nabi Muhammad SAW pikantuk Al-Qur'an minangka tuntunan gesang ing salawas-lawase tumrap umatipun.

Saben-saben kita nyambut wulan Muharram, umat Islam ing saindenging jagad ngerti pentinge wulan kasebut. Wiwit kuwi, Muharram, yaiku awal wulan, dirayakake minangka wiwitan kiyamat. Ing sasi iki, nalika mengeti Taun Anyar Hijriah, umat Islam nganakake macem-macem kegiatan Islam sing migunani. Dampake uga ing Indonesia, macem-macem seminar ing dekade iki dianakake ing endi-endi kanggo nampani abad kebangkitan.